Get Adobe Flash player

Μικρομεσαίοι αγρότες: Η Ε.Ε. ολοκληρώνει την καταστροφή

Δημοσιεύθηκε στο Κόκκινο Δελτίο #6, Μάιος 2008.

Του Ανδρέα Πλουμή

Δεν πρωτοτυπεί κανείς όταν αναφέρεται στις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι πολιτικές της στην ελληνική γεωργία και ιδιαίτερα στις επιπτώσεις πάνω στους μικρομεσαίους αγρότες και κτηνοτρόφους, τη ραχοκοκαλιά της γεωργίας στην Ελλάδα. Οι εξελίξεις όμως μετά την ενδιάμεση αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) το 2003 είναι ραγδαίες.

Με την αναθεώρηση της ΚΑΠ οι επιδοτήσεις αποσυνδέθηκαν από την παραγωγή και δίνονται πλέον για τα περισσότερα προϊόντα με τη μορφή της ενιαίας ενίσχυσης, με βάση ιστορικά στοιχεία της κάθε εκμετάλλευσης, αλλά και μειώνονται σταδιακά, με απώτατο όριο το 2013. Ευθύς εξαρχής είχε γίνει αντιληπτό και από τον πλέον αδαή ότι σκοπός της αναθεώρησης αυτής ήταν η εξοικονόμηση πόρων από τη γεωργία και η μεταφορά τους στη μεταποίηση και σε άλλες πιο αποδοτικές δραστηριότητες του κεφαλαίου, καθώς και η αντιμετώπιση του κόστους εισόδου των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ. Και ο πιο άσχετος με τα ζητήματα της γεωργίας και κτηνοτροφίας αντιλαμβανόταν πως η αφαίρεση πόρων από τον πρωτογενή τομέα θα είχε καταστροφικές επιπτώσεις πάνω στα μικρομεσαία νοικοκυριά, αλλά και στην ίδια την αγροτική παραγωγή και τα υπόλοιπα μεγέθη που επηρεάζει. Αυτό ίσως που δεν θα μπορούσε κάποιος να φανταστεί, είναι η ταχύτητα με την οποία επρόκειτο να συντελεστεί ο αφανισμός της φτωχομεσαίας αγροτιάς.

 

Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, το 2006 εγκατέλειψαν τη γεωργία 15.600 άτομα περίπου ή το 2,94% του ενεργού αγροτικού πληθυσμού. Το 2007 εγκατέλειψαν τη γεωργία 19.100 άτομα ή το 3,70% του ενεργού αγροτικού πληθυσμού. Στην πρώτη δηλαδή διετία εφαρμογής της νέας ΚΑΠ εγκατέλειψαν τη γεωργία περί τα 35.000 άτομα. Τη δεκαετία 1998-2007 ο αριθμός των απασχολούμενων στη γεωργία μειώθηκε κατά 30% (213.500 άτομα) και από 17,5% του συνολικού ενεργού πληθυσμού που ήταν, έπεσε στο 10,9%. (Πηγή: Ημερησία 11/1/2008, www.imerisia.gr). Για πρώτη φορά ο ενεργός αγροτικός πληθυσμός της χώρας πέφτει κάτω από τις πεντακόσιες χιλιάδες (496.700). Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις επίσης μειώθηκαν, από 34.077 χιλ. στρ. το 2004 σε 33.164 χιλ. στρ. το 2006. Μείωση 2,7%. Τα πράγματα προβλέπεται να χειροτερέψουν από τη μεταρρύθμιση που γίνεται στην Κοινή Οργάνωση Αγορών (ΚΟΑ) των οπωροκηπευτικών και την ΚΟΑ οίνου, στην ίδια κατεύθυνση με τις αλλαγές που έγιναν στην ΚΑΠ, με θύματα αυτή τη φορά τους παραγωγούς βιομηχανικής ντομάτας, πορτοκαλιών για χυμοποίηση, ροδακινοπαραγωγούς κ.λπ.

 Ο έλεγχος «Υγείας» της ΚΑΠ (στην ουσία πρόκειται για μια ακόμα αναθεώρηση) επιφυλάσσει χειρότερες εξελίξεις. Οι αποφάσεις των Βρυξελλών για τους καπνοπαραγωγούς δείχνει και τις γενικότερες τάσεις. Το 50% της ενιαίας ενίσχυσης περικόπτεται από τους παραγωγούς (α΄ πυλώνας) από το 2010, για να μεταφερθούν στον β΄ πυλώνα, τη μεταποίηση. Μια καλλιέργεια εξαφανίστηκε, όπως ήθελε η ΕΕ, από τον ελληνικό χάρτη και τώρα οι παραγωγοί δεν έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν καλλιέργεια και να πάρουν ολόκληρη την επιδότηση.

Οι προθέσεις της ΕΕ φαίνονται ακόμα και στην πρόταση για κατάργηση της ενιαίας ενίσχυσης στις εκμεταλλεύσεις κάτω των 10 στρ. (από 3 στρ. που ήταν μέχρι τώρα). Κάτι που θα βγάλει, εάν ισχύσει, περίπου 200.000 παραγωγούς εκτός συστήματος ενιαίας ενίσχυσης και γενικότερα επιδοτήσεων, κυρίως αγρότες που βρίσκονται στα νησιά και σε μειονεκτικές περιοχές. Στην ουσία θα τους βγάλει και εκτός παραγωγικής δραστηριότητας.

Παράλληλα με την ενδιάμεση αναθεώρηση της ΚΑΠ και τον «έλεγχο υγείας» της, την απελευθέρωση των εισαγωγών, και άλλοι παράγοντες τοπικοί και διεθνείς συντελούν στο ξεκλήρισμα. Η εκτίναξη του κόστους παραγωγής (εισροές) στα ύψη. Καύσιμα και λιπαντικά αυξήθηκαν 51%, σπόροι για σπορά και φυτά για φύτευση αυξήθηκαν 30% και οι ζωοτροφές κατά 27%. Η συμπίεση των τιμών παραγωγού και της παραγωγής (7% μείωση της ονομαστικής αξίας παραγωγής), παρά τη διεθνή κούρσα των τιμών των αγροτικών προϊόντων, οδήγησε σε 25% μείωση του αγροτικού εισοδήματος την τελευταία δεκαετία.

Οι επιπτώσεις δεν σταματούν εδώ. Επηρεάζουν όλα τα μεγέθη που σχετίζονται με την παραγωγή, το εμπόριο, τις εισαγωγές και εξαγωγές.

Το γεωργικό εμπορικό ισοζύγιο, που από την πρώτη στιγμή της ένταξης στην τότε ΕΟΚ από θετικό μετατράπηκε σε αρνητικό, το 2007 σημείωσε καινούργιο αρνητικό ρεκόρ. Σε σύγκριση με το 2006 αυξήθηκε κατά 34,7% ή σε απόλυτους αριθμούς από -2.182.224.034 το 2006 σε -2.998.559.459 το 2007, αποτέλεσμα τόσο της αύξησης των εισαγωγών, όσο και της μείωσης των εξαγωγών. Το χορό έσυραν τα προϊόντα που χτυπήθηκαν από τις πολιτικές της ΕΕ, ο καπνός, η ζάχαρη, τα δημητριακά.

Η πολιτική του κεφαλαίου, σε παγκόσμια κλίμακα, οι αντίστοιχες πολιτικές ΝΔ και ΠΑΣΟΚ στη χώρα μας, η πολιτική μεγαλοβιομήχανων, μεγαλέμπορων και μεγαλοαγροτών, όχι μόνο δεν έλυσε τα προβλήματα, αντίθετα τα όξυνε σε τεράστιο βαθμό. Τα λαϊκά εισοδήματα δεν μπορούν πια να αντιμετωπίσουν τις συνεχείς υπέρογκες αυξήσεις στα είδη διατροφής. Η πείνα απειλεί πλέον μεγάλα τμήματα του πληθυσμού παγκόσμια. Βασικό επιχείρημα για την αναθεώρηση της ΚΑΠ και την περικοπή των επιδοτήσεων στους αγρότες, ήταν ότι οι επιδοτήσεις κρατούν ψηλά τις τιμές των προϊόντων και πως αν καταργούνταν οι επιδοτήσεις και η αγορά απελευθερωνόταν πλήρως, οι καταναλωτές θα ήταν πολλαπλά ωφελημένοι, οι παραγωγοί από τις φτωχές χώρες του πλανήτη θα εισέπρατταν ένα καλύτερο εισόδημα, που τους το στερούσαν δήθεν οι επιδοτούμενοι Ευρωπαίοι αγρότες και πολλά άλλα.

Έφθασαν δύο χρόνια εφαρμογής της νέας ΚΑΠ για να ανατραπούν όλα αυτά τα δεδομένα και να βρεθούμε αντιμέτωποι με τη σκληρή πραγματικότητα του κόσμου του κεφαλαίου και της νεοφιλελεύθερης πολιτικής του. Μια τεράστια διατροφική κρίση είναι σε εξέλιξη.

Η φράση «Δεν πάει άλλο», όσο κι αν είναι χιλιοειπωμένη και κινδυνεύουμε να γίνουμε γραφικοί όταν τη χρησιμοποιούμε, μέσα σ΄ αυτές τις εξελίξεις αποκτά την πραγματική της σημασία. Η μικρομεσαία αγροτιά οφείλει στον εαυτό της να αντισταθεί στις πολιτικές που την οδηγούν στη καταστροφή. Που οδηγούν στη βαρβαρότητα την κοινωνία, όταν σε συνθήκες έλλειψης τροφίμων σκέφτονται πώς θα παράγουν βιοκαύσιμα ή πώς θα δασώσουν παραγωγικά χωράφια. Οφείλει, μέσα απ΄ τους αγώνες της, να αναδείξει μια άλλη μορφή γεωργίας, προσανατολισμένη στις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες και όχι στην κερδοφορία του κεφαλαίου, στην προοπτική της επαναστατικής ανατροπής της κεφαλαιοκρατίας, του σοσιαλισμού.

Στην κατεύθυνση αυτή, χρειάζεται η καθημερινή πάλη και αντίσταση για την ανατροπή των αντιαγροτικών πολιτικών ΕΕ-Κυβέρνησης. Χρειάζεται να απομονωθούν οι ευρω-λάγνες απόψεις του ΣΥΝ, αλλά και να καταπολεμηθούν απόψεις που υποτιμούν την καθημερινή πάλη, παραπέμπουν για τη λύση του κάθε προβλήματος στην προοπτική μιας νεφελώδους «λαϊκής εξουσίας» και «λαϊκής οικονομίας» και τον «παραγωγικό συνεταιρισμό», που μόνο ψηφοθηρικά λειτουργεί για λογαριασμό του ΚΚΕ.

Χρειάζεται να αξιοποιηθούν όλες οι δυνατότητες, όλα τα εργαλεία που έχει η αγροτιά στα χέρια της (συνεταιρισμοί, σύλλογοι) και μέσα από τη διαδικασία της πάλης να αναγεννηθούν, σ΄ αντίθεση με το παρελθόν τους, σε δημοκρατική βάση, να δημιουργηθούν και νέα εργαλεία, να αξιοποιηθούν όλες οι δυνατότητες. 

το νέο site...

  

 [ΑΡΧΕΙΟ: ΠΑΛΙΟ SITE]

 [ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α.]

 

 

Θυμόμαστε
το σ. Χρίστο Μπίστη

 

Κυκλοφορεί το Κόκκινο Δελτίο

(τεύχος 13)

σας αρέσει η νέα μας εμφάνιση;